Metryki istotne w nauce

Metryki do pomiaru aktywności naukowców

Istnieje wiele metryk, które są używane do pomiaru aktywności naukowca. Oto kilka przykładów:

1. Indeks Hirscha (H-index) - jest to miernik, który pomaga określić wpływ naukowca na danej dziedzinie badań. H-index jest obliczany na podstawie liczby publikacji i liczby cytowań tych publikacji.
2. Impact Factor - jest to miernik, który pomaga określić jak często artykuły z danego czasopisma są cytowane przez innych badaczy.
3. Liczba cytowań - jest to miernik, który pomaga określić jak często artykuły naukowca są cytowane przez innych badaczy.
4. Liczba publikacji - jest to miernik, który pomaga określić liczbę artykułów, które naukowiec opublikował w ciągu określonego okresu czasu.
5. Liczba grantów - jest to miernik, który pomaga określić liczbę grantów, które naukowiec otrzymał w ciągu określonego okresu czasu.
6. Liczba patentów - jest to miernik, który pomaga określić liczbę patentów, które naukowiec z

Indeks Hirscha

Indeks Hirscha (H-index): Indeks Hirscha jest miernikiem, który pomaga określić wpływ naukowca na danej dziedzinie badań. Jest obliczany na podstawie liczby publikacji i liczby cytowań tych publikacji. H-index jest obliczany w następujący sposób: Najpierw, należy posortować listę artykułów według liczby cytowań. Następnie, odnaleźć najwyższy indeks publikacji, którego wartość nie przekracza liczby cytowań.

Przykład:

Na powyższym wykresie znajdują się wszystkie publikacje pewnego naukowca posortowane wg. liczby cytowań. Na osi X znajdują się indeksy artykułów a na osi Y liczba cytowań. Widać, że autor opublikował 30 artykułów, gdzie 10 z nich posiada co najmniej 10 cytowań. Jedenasty artykuł posiada 10 cytowań, więc już nie wlicza się ponieważ 10<11. Oczywiście nawet gdyby dziesiąty artykuł posiadał 11 cytowań (bądź więcej) wskaźnik pozostałby niezmieniony, gdyż powyższa nierówność wciąż pozostaje spełniona.

Do zalet indeksu hirsha można zaliczyć łatwość interpretacji i porównywania (jest łatwy do zrozumienia i pozwala na łatwe porównanie badaczy różnych dziedzin nauki) oraz udział cytowań (uwzględnia zarówno liczbę publikacji, jak i liczbę cytowań, co pozwala na lepsze określenie wpływu badacza na dziedzinę badań). Metryka ta ma również wady do których można zaliczyć zależność od dziedziny badań (może być zniekształcony przez różnice w poziomie cytowań w różnych dziedzinach badań) oraz zależność od czasopisma (może być zniekształcony przez różnice w poziomie publikacji). Indeks też może być łatwo manipulowany przez grupy badaczy cytujących siebie nawzajem, co niestety staje się coraz częstszą praktyką.

Aby zwiększyć swój indeks Hirscha, należy skupić się na kilku kluczowych czynnikach:

• Publikowanie w renomowanych czasopismach o wysokim Impact Factorze.
• Przeprowadzanie badań interdyscyplinarnych, które mogą przyciągać uwagę szerszego grona odbiorców niż tylko specjalistów z danej dziedziny, a to może przyczynić się do zwiększenia liczby cytowań.
• Działanie w roli redaktora lub recenzenta.
• Działanie w roli mentora lub opiekuna dla młodych badaczy.

Trzeba pamiętać, że indeks Hirscha jest tylko jednym z wielu mierników oceniających wpływ naukowca, i nie jest jedynym kryterium przy ocenie pracownika badawczego. Warto publikować w czasopismach odpowiednich dla poziomu artykułu, które specjalizują się w danej dziedzinie badań i które pozwalają na szerokie rozpowszechnienie i uwzględnienie badań w dalszych pracach i dyskusjach.

Metryki pomiaru pism naukowych

Impact Factor

Istnieje wiele metryk, które są używane do oceny jakości i reputacji czasopisma naukowego. Oto kilka przykładów:

1. Impact Factor (IF) - jest to miernik, który pomaga określić jak często artykuły z danego czasopisma są cytowane przez innych badaczy. Jest liczony przez Institute for Scientific Information (ISI) i jest dostępny w Journal Citation Reports (JCR).
2. CiteScore - jest to metryka, która pomaga określić liczbę cytowań dla artykułów opublikowanych w danym czasopiśmie.
3. SNIP (Source Normalized Impact per Paper) - jest to miernik pozwalający na porównanie różnych czasopism pod względem ich wpływu na dziedzinę, której dotyczą.
4. SJR (SCImago Journal Rank) - jest to miernik, który oparty jest na liczbie cytowań i liczbie publikacji, jednak bierze pod uwagę również reputację czasopisma i jego wpływ na dziedzinę badań.
5. Eigenfactor - jest to miernik, który bierze pod uwagę liczbę cytowań oraz jakość czasopisma, biorąc pod uwagę jego reputację oraz poziom trudności dostępu do publikacji.
6. X-Year Impact Factor - jest to metryka, która pomaga określić jakie jest znaczenie publikacji dla danej dziedziny badań w ciągu ostatnich X lat (najczęściej 5 bądź 2).

Impact Factor

Impact Factor (IF) jest miernikiem, który pomaga określić jak często artykuły z danego czasopisma są cytowane przez innych badaczy. Jest liczony przez Institute for Scientific Information (ISI) i jest dostępny w Journal Citation Reports (JCR).

Wzór matematyczny obliczający Impact Factor: \[ IF = \frac{\text{cytowania}}{\text{artykuły}} \]

gdzie

• cytowania - łączna liczba cytowań dla artykułów opublikowanych w danym roku
• artykuły - liczba artykułów opublikowanych w danym roku

Na przykład, jeśli w roku 2019 czasopismo opublikowało 100 artykułów i łączna liczba cytowań dla tych artykułów wynosi 500, to Impact Factor czasopisma w roku 2019 wynosi 5 (IF = 500/100).

Do zalet Impact Factor można zaliczyć postotę obliczania (jest łatwy do obliczenia i łatwy do porównania między różnymi czasopismami) oraz wszechstronność (jest używany w wielu dziedzinach nauki, co pozwala na porównanie czasopism z różnych dziedzin). Istotną wadą tej metryki jest zależność od dziedziny badań (może być zniekształcony przez różnice w poziomie cytowań w różnych dziedzinach badań).

CiteScore

CiteScore jest metryką, która mierzy średnią liczbę cytowań artykułów opublikowanych w danym czasopiśmie naukowym. Jest obliczany przez podzielenie łącznej liczby cytowań wszystkich artykułów opublikowanych w danym czasopiśmie w określonym okresie czasu (zwykle 3 lata) przez liczbę artykułów opublikowanych w tym okresie.

Wzór obliczania CiteScore:

\[ CiteScore = \frac{cytowania}{artykuły} \]

gdzie

• cytowania to liczba cytowań wszystkich artykułów opublikowanych w danym czasopiśmie w określonym okresie czasu
• artykuły to liczba artykułów opublikowanych w danym czasopiśmie w tym samym okresie czasu

CiteScore i Impact Factor (IF) to obie metryki, które mierzą średnią liczbę cytowań artykułów opublikowanych w danym czasopiśmie. Jednak istnieją pewne kluczowe różnice między tymi dwoma metrykami:

• Okres czasowy. CiteScore jest obliczany za okres 3 lat, podczas gdy IF jest obliczany za okres 2 lat.
• CiteScore jest obliczany przez Elsevier, podczas gdy IF jest obliczany przez Journal Citation Reports (JCR) Clarivate Analytics.
• Obie metryki są szeroko używane do oceny jakości i wpływu czasopisma, ale nie powinny być używane jako jedyny kryterium do oceny jakości publikacji naukowej w piśmie.